można

praed. 1. (możliwość) ten zegar można jeszcze naprawić this clock can still be repaired

- jeden z najpiękniejszych parków, jakie można u nas zobaczyć one of the finest parks one can see here

- czytać można było tylko przy świecy one a. you could only read by candlelight

- wystawę będzie można obejrzeć we wrześniu the exhibition will open in September

- na to nie można liczyć one a. you can’t count on that

- na nim można/nie można polegać you can/can’t count a. rely on him

- można/nie można było tego uniknąć it could/couldn’t have been avoided

- można się było tego spodziewać one could a. might have expected that, that was (only) to be expected

- czego innego można się było po nim spodziewać? what else can a. could you expect from him?

- łatwiejszy, niż można by przypuszczać easier than one might have expected a. supposed, easier than might have been expected a. supposed

- można było powiedzieć, że nie chcesz iść ze mną you could a. should have told me you didn’t want to go with me

- można śmiało powiedzieć, że… it’s safe to say a. we can safely say that…

- sprawa pilna, rzec by można: niecierpiąca zwłoki a matter of urgency, one might say, brooking no delay książk., żart.

- jest pracowity, czego nie można powiedzieć o tobie he’s hard-working, which is more than can be said for a. of you

- nie można powiedzieć, żeby film nas rozczarował I can’t a. wouldn’t say the film disappointed us

- dzieci – nie można powiedzieć – zachowywały się grzecznie the children, it must be said, behaved very well

- nie można zaprzeczyć temu, że… there’s no denying the fact that…

- nie można z tobą wytrzymać you’re (absolutely) impossible! pot.

- można wytrzymać pot. (z powątpiewaniem) it’s all right a. OK

- cholery można dostać! pot. it’s enough to drive you up the wall pot.

- jak można się tak zachowywać? how could they/you behave like that?

- gdzie/kiedy tylko można wherever/whenever possible

- ile tylko można (z policzalnymi) as many as possible; (z niepoliczalnymi) as much as possible

- jak tylko można by all means possible

- jeżeli tylko można if it’s (at all) possible

2. (przyzwolenie) palić można tylko w palarni you can only smoke in the smoking room

- nie można tego dotykać you mustn’t touch it

- czy można? can I?; may I? książk.

- czy można wejść? can I a. may I come in?

- czy można tu zaparkować? can I park here?

- czy można otworzyć okno? do you mind if I open the window?

- nie rób tego, tak nie można! don’t do that, it’s wrong!

- jeśli można if I may książk.

- jeśli można, jeszcze jedna uwaga one more thing, if I may

- jeśli można tak powiedzieć if I may say so

3. (propozycja, prośba) można ci w czymś pomóc? can I help you in any way?

- można pana prosić o otworzenie drzwi? could you open the door, please?

- czy można panią prosić do tańca? would you like to dance?; may I have this dance? książk.

- można by zaprosić kilka osób I/we could invite one or two people

* * *

inv

można stwierdzić, że ... — one lub you may say that ...

można już iść — you may lub can go now

nie można tego kupić — you can't buy this

nie można tak myśleć — you mustn't think that

czy tu można palić? — may lub can I smoke here?

można wytrzymać — pot it's O.K. lub okay

czy można? — may I?

tak nie można! — that's wrong!

* * *

można v.

1. (wyraża możliwość urzeczywistnienia czegoś) it is possible to..., one (you etc.) can l. may...; rzec by można, że... one (you etc.) could l. can say that...; można się cieszyć, że... it is fortunate that...; można już iść you (we etc.) may l. can go now; można śmiało powiedzieć, że... it is safe to say that...; można wykazać, że... it is arguable that...; można jej wybaczyć, że... she could be forgiven for...; czego (innego) można się (było) spodziewać? what (else) can l. do you expect?; można było tego uniknąć it was avoidable; nie można się jej oprzeć she is irresistible; można mieć wątpliwości there is room for doubt; gdyby tylko było można if it was only possible, given half a chance; można tam dojść piechotą it is within walking distance; można się było tego spodziewać small l. little wonder; wszystko co można sobie wyobrazić everything under the sun, everything but the kitchen sink; można wytrzymać pot. it's O.K. l. okay, it's alright l. all right; jak można...? (coś zrobić) how to...?, how can one...?; (wyraz oburzenia) how can l. dare you...?

2. (dla wyrażenia przyzwolenia) one (you etc.) may..., one (you etc.) is (are etc.) allowed l. free to...; czy można? may I?, do you mind?; czy tu można palić? may l. can I smoke here?; czy można zapalić? do you mind if I smoke?; tak nie można! that's wrong!; jeśli można if that's OK; czy można zamknąć okno? do you mind if I close the window?; nie można tak myśleć you mustn't think that; można by pójść do kina how l. what about going to the cinema?, why don't we go to the cinema?